Kun je kramp krijgen in je oor?

GezondNU 5 – 2020 Rubriek: Zo Zit Dat
Auteur: Lisa Vogel interview Nathalie Schaafsma

Je bent net klaar met sporten en opeens schiet het erin: een vervelende kramp. Iedereen herkent het gevoel van kramp in je kuiten of tenen, maar bij ons op de redactie wordt zelfs gesproken over kramp in je oor. Bestaat dat wel? En kun je kramp voorkomen?

Kortsluiting
Wat wij kramp noemen, is eigenlijk een plotselinge aanpassing van spieren. Maar, de spier is niet de boosdoener van kramp. Het zijn je zenuwen die een belangrijke rol spelen. “Als je kramp hebt, wordt het niet door de spier zelf veroorzaakt,” zegt fysiotherapeut Nathalie Schaafsma “Een kramp ontstaat feitelijk door een neurologische respons. Dat wil zeggen dat het vanuit je zenuwstelsel ontstaat. De cellen in je spieren zijn continue in beweging. Het ene deel trekt de spieren samen en het andere deel laat de spier weer ontspannen. Ondertussen worden deze signalen via de zenuwen naar je hersenen gestuurd. Als je een plotselinge willekeurige beweging maakt, reageren de zenuwen verkeerd en ontstaat er een soort kortsluiting. En dat veroorzaakt die spierspanning, oftewel een pijnlijke kramp.”

Kun je kramp in je oor krijgen?
Kramp ontstaat meestal in je benen en het vaakst in je kuiten of tenen. Maar op de redactie wordt ook gesproken over kramp in je oor: een soort stekende pijn achter in je oorschelp. Is het kramp of is het wat anders? ,,Kramp ontstaat op spierniveau en in je oren zit kraakbeen, geen spier. Dus een kramp kun je het niet noemen. Toch lopen er in je oor ook zenuwbanen. Je kunt dus zeker pijn ervaren, bijvoorbeeld door kou of als je te lang op je oor hebt gelegen. Ik zou het eerder omschrijven als een ‘doof gevoel’, of een ‘slapend’ oor. Pijnlijk en vervelend is het zeker, maar het is geen kramp.”

Zelf als je slaapt kun je kramp krijgen
Door een langdurige verkeerde sta- of zithouding overdag, kun je ‘s nachts plotseling kramp krijgen. Vooral lang achter elkaar zitten kan kramp uitlokken tijdens je slaap.

Opmerkelijk: Tijdens een wetenschappelijk onderzoek is weleens getest wat er zou gebeuren als je de zenuw die normaal de pijn begeleid naar de hersenen doorknipt. Je zou denken dat de pijn dan wegtrekt maar niks is minder waar de pijn van de kramp blijft gewoon aanwezig. Deze pijn kan zelfs niet gedoofd worden door gebruik van opiaten zoals morfine.

Veel zitten = sneller kramp
Ze zeggen dat de helft van de Nederlanders kramp ervaart, maar waarom de één wel en de ander niet, is niet duidelijk. “Wel weten we dat de kans op kramp groter is als je aan explosieve sporten doet, zoals voetballen en tennissen. En als je veel zit, zijn je spieren continue verkort. Door na uren op te staan, worden je spieren ineens opgerekt en kun je kramp krijgen. Maar, de kramp kan er ook inschieten als je je schoen uitdoet of als je slaapt. Dus kramp helemaal voorkomen is onmogelijk. Het komt en het gaat.”

Tip: Drink genoeg water
Kramp in je spieren kun je een beetje voorkomen door voldoende te drinken. Als je te weinig drinkt, loop je namelijk een zouttekort op. Zouten zijn een soort brandstof voor je zenuwbanen. Als die tekort komen, functioneren ze niet goed. Mensen die veel alcohol hebben gedronken hebben ook een grotere kans op krampen omdat alcohol vocht onttrekt.

Stappenplan: doe dit als je kramp hebt
Stap 1: Span de tegenovergestelde spier aan Als je kramp hebt, kun je twee dingen doen, zegt Schaafsma. “Je kunt geduld hebben, want ook als je niks doet, gaat kramp gewoon weer over. Wat je ook kunt doen is de tegenovergestelde spier aanspannen. Als je kramp hebt in een spierbal in je arm, kun je de spier in de achterkant van je arm proberen aan te spannen. Doordat je die aanspant, zal de spanning in de andere spier sneller overgaan. Kramp in je kuit? Probeer dan je tenen naar je toe te trekken terwijl je met je andere voet deze beweging tegenhoud.”

Stap 2: Rek de pijnlijke spier niet Je bent geneigd om de spier waar de kramp inschiet te rekken maar dit maakt het alleen maar erger. “De spier wil in verkorting blijven. Laat die spier daarom ook met rust. Masseren kan wel helpen. Zo stimuleer je de doorbloeding.”

Stap 3: Vaak kramp? Naar de huisarts Af en toe kramp hebben kan geen kwaad. Maar als je het gevoel hebt dat het wel erg vaak gebeurt, kan er meer aan de hand zijn. “Ga bij twijfel altijd naar de huisarts. Zeker wanneer je regelmatig je hand, voet of een ander lichaamsdeel niet meer kunt bewegen. Mogelijk is er meer aan de hand dan alleen kramp.